به طور کلی نورپردازی فضاهای باز در ساختمان‌ها و مکان‌های مختلف سطح شهر مانند پارک‌ها و غیره، یکی از مهمترین اقدامات در راستای زیباسازی و ایجاد فضاهای دلنشین است. نورپردازی فضاهای باز عموما با ابزارهای روشنایی مختلفی از جمله چراغ های پارکی انجام می‌شود. به کمک چراغ های پارکی که به طور ویژه، برای نورپردازی فضاهای باز طراحی می‌شوند و از مدل های متنوعی نیز برخوردارند، می‌توان علاوه بر زیبایی بخشیدن به فضاها، اجزاء موجود در مکان‌های باز را نیز به کمک این فرآیند در دیدرس عابران قرار داد. همچنین می توان به کمک انواع چراغ پارکی، نورپردازی های هنری را نیز در قالب طرح هایی متنوع در فضاهای باز به انجام رساند و از این طریق نیز جذبه بیشتری برای عابران به وجود آورد. در این مقاله تلاش می کنیم المان های مهم در نورپردازی فضاهای باز توسط چراغ های پارکی را شرح بدهیم.
مزایای روشنایی مصنوعی
اولین مزیت روشنایی مصنوعی این است که امکان کنترل منبع نور برای کاربران وجود دارد. در واقع در این شیوه نورپردازی شما می توانید بر اساس شرایط محیطی و نیاز فضا، فرآیند نورپردازی را سامان بدهید. برخی از نورپردازی ها در فضاهای باز که توسط چراغ های پارکی انجام می شود، مخصوص رشد گیاهان موجود در آن مکان است و برخی دیگر از نور پردازی ها نیز در جهت روشنایی فضاها و تشکیل سایه روشن ها طراحی می شود. همچنین نور مصنوعی می تواند علاوه بر روشنایی شبانه، برای تاکید بر روی برخی اجزاء محیز نیز کارساز باشد و نوعی المان معماری به شمار می رود.
نکاتی درباره نورپردازی پارک ها
جنبه های روانی نورپردازی
فضاهای باز، مثلا پارک های سطح شهر، می تواند جنبه های مثبت و منفی روانی نیز برای عابران داشته باشد. برای نمونه استفاده از نور سرد مهتابی که سرمای فیزیکی را تداعی می کند، عموما موجب ایجاد حالت های افسردگی در عابران خواهد شد. در مقابل، استفاده از نورهای گرم در نورپردازی پارک ها، که اصولا نزدیک به طیف رنگی قرمز و نارنجی و زرد است، می تواند تداعی کننده نور آفتاب باشد و حالت شادمانی را به عابران القا کند.
بهترین موقعیت نورپردازی
به طور کلی سبک هنری یک پارک شهری را عواملی مانند نوع آرایش گونه های گیاهی، موانع فیزیکی، آب نماها و در نهایت نورپردازی پارک مشخص می کند. یک طراح نورپردازی باید همسو با این سبک هنری، فرآیند نورپردازی را طراحی و اجرا کند. برای نمونه اگر سبک هنری یک پارک به شیوه کلاسیک طراحی شده است، نورپردازی پارک هم باید به همان شیوه انجام بشود و مثلا فاصله بین چراغ های پارکی فاصله های برابر و بدون شکست باشد. اما چنانچه پارک به شیوه پارک های ژاپنی بنا نهاده شده است، می شود از نورپردازی نمادین نیز استفاده نمود.
نورپردازی به میزان کافی
یکی دیگر از نکات قابل توجه در نورپردازی فضاهای باز به کمک چراغ های پارکی، رعایت میزان استاندارد نوردهی چراغ ها خواهد بود. برای نمونه در برخی از فضاها برای دقت دادن عابران به برخی المان های موجود نیاز است که نورپردازی شدت بیشتری داشته باشد و در برخی فضاهای دیگر برای ایجاد روشنایی استاندارد باید شدت نوردهی چراغ ها کنترل شده باشد. زاویه تابش نور، رنگ نوری که در فضا منتشر می شود و حجم و اندازه نوردهی، همگی باید بر اساس ویژگی های محیطی طراحی و اجرا شود.
نورپردازی درختان
از جمله ترفندهای نورپردازی فضاهای باز، تاباندن نور بر شاخ و برگ درختان است. نصب پروژکتورهایی که وظیفه نورپردازی شاخ و برگ درختان را دارند حتما باید به صورت متمایل انجام شود که برای عابران مزاحمت دیداری ایجاد نکند. رنگ نوری که برای این نوع نورپردازی انتخاب می شود نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. طراح نورپردازی باید هارمونی خوبی بین نورهای موجود در فضا ایجاد نماید تا در نهایت زیبایی چشم نوازی در محیط به وجود آورد.
نورپردازی محل بازی
از جمله فضاهای دیگری که در پارک های شهری باید به کمک چراغ های باغی، باغچه ای و پارکی به درستی نورپردازی شود، محل بازی و ورزش در سطح پارک است. برای نمونه محل بازی کودکان همواره باید از میزان روشنایی کافی برخوردار باشد. همچنین روشنایی فضاهای ورزشی پارک ها که به صورت شبانه نیز مورد استفاده قرار می گیرند باید توسط چراغ های پارکی پر نور تامین بشود.
نورپردازی آبنماها
نورپردازی آبنماهای موجود در فضاهای باز می تواند اثر پررنگی در زیبایی هر مکان داشته باشد. از این رو طراحان نورپردازی باید به طور ویژه، به نورپردازی آبنماها بپردازند. قرار دادن منبع نوری در زیر سطح آب و یا نورپردازی آبشارها و فواره ها می تواند در این زمینه کمک کننده باشد. این نکته اما قابل توجه است که، در این شیوه نورپردازی باید به سیستم های حفاظتی منابع نکر نیز توجه کافی بشود.
سخن پایانی
نورپردازی فضاهای باز امروزه از جهات مختلف دارای اهمیت است. چراغ های پارکی نیز به عنوان رایج ترین ابزار نورپرداری این فضاها دارای انواع گوناگونی هستند که هر کدام کاربردهای مخصوص به خود را دارند. با این وصف در این مقاله تلاش کردیم برخی راهکارهای نورپردازی استاندارد فضاهای باز توسط چراغ های پارکی را شرح بدهیم.