پایداری و ثبات شبکه به عملکرد قطعات زیادی بستگی دارد که هرکدام وظیفه‌ای بر عهده دارند. بهترین راه برای نگهداری و محافظت از این قطعات و تجهیزات، استفاده از وسیله‌ای به‌نام رک است. در ادامه ضمن معرفی این وسیله‌ی مهم و کاربردی، انواع رک شبکه را بررسی می‌کنیم و روش مدیریت شبکه با آن‌ها را توضیح می‌دهیم.
ویژگی های یک رک شبکه
اگر شناخت زیادی از تجهیزات پسیو نداشته باشید، احتمالا سوال‌هایی مثل رک شبکه چیست ؟ یا رک سرور چیست ؟ ذهن‌تان را به خود مشغول کرده است. رک شبکه یا رک سرور محفظه‌ای است که معمولا از جنس فلز ساخته می‌شود تا از قطعات و تجهیزات مختلف شبکه مثل سرور، سوییچ و روتر در برابر آسیب‌های فیزیکی و امنیتی محافظت کند. به کمک رک شبکه می‌توان این قطعات را در نقطه‌ای مشخص جمع کرد تا ضمن صرفه‌جویی در فضای اشغال شده، هنگام بررسی و عیب‌یابی شبکه، کارها آسان‌تر و سریع‌تر پیش رود.
آشنایی با انواع رک شبکه
رک شبکه انواع مختلفی دارد که با توجه به نیازهای شخصی یا سازمانی خود می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید. بعضی از رک ها برای شبکه های کوچک خانگی یا اداری طراحی شده‌اند و برخی دیگر مناسب شبکه های بزرگ سازمانی هستند. اما از نظر نوع و محل نصب، انواع رک شبکه را می‌توان در دو گروه کلی رک دیواری و رک ایستاده دسته‌بندی کرد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
مدیریت شبکه با رک دیواری
رک دیواری همان‌طور که از اسمش پیداست، برای نصب روی دیوار طراحی شده است. با توجه به دیواری بودن این نوع رک، ابعاد و اندازه‌ی آن نسبتا کوچک است و توان نگه داشتن حجم سنگینی از تجهیزات را ندارد. بنابراین معمولا از رک دیواری برای مدیریت شبکه های خانگی و اداری کوچک استفاده می‌شود. ضمن اینکه همین ویژگی به کمک کاربران می‌آید و کسب‌وکارهای نوپا می‌توانند بدون نگرانی از اشغال شدن فضای کوچک محیط کار خود، بهترین بهره را از شبکه ببرند.
سایز معمول رک های دیواری بین 4 تا 12 یونیت است؛ اما می‌توان نمونه‌های 2 یونیتی آن را هم در بازار پیدا کرد. عمق اکثر رک های دیواری ، یکی از اندازه‌های 35، 45 و 65 سانتی‌متر است که برای جا دادن تجهیزات شبکه های کوچک مناسب به‌نظر می‌رسد. ویژگی کاربردی بعضی از این انواع رک شبکه، داشتن درهای کناری است که دسترسی به قطعات داخل آن‌ها را آسان‌تر می‌کند.
مدیریت شبکه با رک ایستاده
رک ایستاده برخلاف رک دیواری ، پایه دارد و روی زمین قرار می‌گیرد. در مواقعی که تعداد تجهیزات شبکه و در نتیجه وزن آن‌ها زیاد است، انتخاب رک های ایستاده منطقی‌تر به‌نظر می‌رسد. بنابراین معمولا سازمان‌های بزرگ که دغدغه‌ی فضا و مکان ندارند، سراغ این دسته از رک ها می‌روند.
رک ایستاده از نظر ابعاد تنوع بیشتری دارد و در اندازه‌های مختلف از 12 تا 47 یونیت تولید می‌شود. عمق معمول این گروه از رک های جادار 60، 80 و 100 سانتی‌متر است. تحمل وزن بالا، امکان نصب چرخ و پایه‌های ضد زلزله، وجود درب در اضلاع مختلف و امکان استفاده از 4 فن، از جمله ویژگی‌های کاربردی رک های ایستاده هستند.
کاربردهای انواع دیگر رک
به‌جز رک های ایستاده و دیواری معمولی، انواع دیگری از رک ها هم تولید می‌شوند که هرکدام کاربرد خاص خود را دارند. مثلا رک لابراتواری که انواع 2 یا 4 ستونی دارد و مناسب نگهداری از تجهیزات مخابراتی و تلویزیونی است. یا رک DVR که مخصوص نگهداری از تجهیزات دوربین مداربسته طراحی و در ارتفاع 2 تا 4 یونیت تولید می‌شود.
یکی دیگر از تقسیم‌بندی‌های رایج انواع رک، محل نصب یا نگهداری آن‌ها را معیار قرار می‌دهد. بر این اساس رک ها رو می‌توان در دو گروه داخلی (Indoor) و بیرونی (Outdoor) دسته‌بندی کرد. رک های بیرونی هم مدل های مختلفی مثل دیواری یا ایستاده دارند و تفاوتشان با انواع داخلی در مقاومت آن‌ها در برابر شرایط محیطی نامساعد (مثل باران، برف، گرد و غبار و …) است.
متعلقات رک و نقش مهم آن ها در شبکه
تمام مزیت‌های انواع رک سرور که به آن‌ها اشاره کردیم، درصورتی در اختیار کاربر قرار می‌گیرند که امکانات لازم در اختیار این وسیله قرار بگیرد. در واقع رک برای انجام اموری که از آن انتظار داریم به ابزارها و قطعاتی نیاز دارد که تحت عنوان متعلقات رک به بازار عرضه می‌شوند. وجود بعضی از این متعلقات اجباری و برخی دیگر اختیاری است؛ بنابراین پیش از انتخاب رک باید این قطعات را بشناسید تا برآورد درستی از هزینه‌ها داشته باشید.
پاور ماژول رک
این ابزار، وظیفه‌ی تامین انرژی تجهیزات داخل رک را بر عهده دارد. پاور ماژول رک معمولا از جنس فلز و در دو نوع افقی (دارای 2 تا 9 پورت) و عمودی (دارای 23 تا 35 پورت) ساخته می‌شود.
سینی رک
با اسم طبقه رک هم شناخته می‌شود و یکی از مهم‌ترین متعلقات رک شبکه است. دو نوع ثابت و متحرک سینی رک با جدا کردن قطعات و تجهیزات از هم، به حفظ نظم رک کمک می‌کنند.
درب رک
با وجود اینکه اکثر رک ها درب و قفل دارند، بیشتر کاربرها ترجیح می‌دهند درب رک را به نوع مشبک تغییر دهند تا هم جریان هوا و هم امنیت تجهیزات بیشتر شود.
فن رک
قطعات داخل رک شبکه به‌خاطر مصرف بالای انرژی و کوچک بودن فضا، گرمای زیادی تولید می‌کنند که ممکن است به تجهیزات مهم مثل سرور ضرباتی جبران‌ناپذیر وارد کنند. بنابراین استفاده از انواع بوشی و بلبرینگی فن رک توصیه می‌شود.
بلانک پنل رک
بلانک پنل همان‌گونه که از اسمش پیداست وظیفه‌ی پر کردن فضاهای خالی انواع رک شبکه را بر عهده دارد. این وسیله که استفاده از مدل های 1 تا 4 یونیت آن مرسوم است، از تجهیزات در برابر ضربات محافظت می‌کند.
لایت پنل رک
از این دسته از متعلقات برای روشن کردن فضای داخل رک استفاده می‌شود و بیشتر برای نصب در رک های ایستاده که فضای بزرگی دارند، مناسب است. لایت پنل رک یا شامل دسته‌ای از چراغ‌های LED می‌شود یا تنها یک لامپ مهتابی معمولی را در بر می‌گیرد.
مدیریت کابل رک
برای کاربران حرفه‌ای شبکه، هیچ چیز مانند ظاهر آشفته‌ی کابل ها آزاردهنده نیست. استفاده از مدیریت کابل شبکه که فقط 1 یونیت جا می‌گیرد، از بی‌نظمی کابل ها و سیم ها جلوگیری می‌کند تا رسیدگی به تجهیزات داخل رک آسان‌تر انجام شود.
پیچ و مهره رک
پیچ و مهره های به‌ظاهر ساده هم می‌توانند عملکرد انواع رک شبکه را تحت تاثیر قرار دهند. این متعلقات در دو نوع چهارسو و آچارخور طراحی می‌شوند.
حرف آخر
در این مقاله تلاش کردیم انواع رک شبکه را به شما معرفی کنیم و کاربرد آن‌ها را توضیح دهیم. استفاده از رک شبکه و متعلقات آن، بهترین راه برای نگهداری و محافظت از تجهیزات شبکه است. خوشبختانه انواع رک شبکه دیواری و ایستاده با برندهای معتبری مثل پایا سیستم ، اچ پی آسیا ( HPA ) و اچ پی ایران ( HPI ) در بازار موجود هستند که می‌توانند نیازهای کاربران عادی تا حرفه‌ای را برآورده کنند.