چرا رمان ایرانی میخوانیم؟
رمانهای ایرانی ویتامین سی روح شما هستند
شرق و غرب را از هر وجه و لحاظی که تصور کنید، مقایسه میکنند. از فرهنگ و آدابورسوم ملتها گرفته تا محصولاتی که توسط هر کشور ساخته میشود. پس طبیعی است که در عرصهی ادبیات نیز، غرب و شرق باهم مقایسه شود و در این میان، آثار ادبی یک کشور نسبت به دیگری، بیارزش به نظر برسد. متاسفانه آثار ادبی کشور ما ایران نیز در مقایسه با ادبیات غرب، تا حد زیادی نادیده گرفته میشود. این میتواند دلایل مختلفی داشته باشد که به طور کلی باعث میشود مردم هنگام خرید کتاب، به نویسندههای بزرگی چون محمود دولتآبادی، بزرگ علوی یا سیمین دانشور، حتی فکر هم نکنند.
البته شاید با خودتان فکر کنید که تا رمانهای رنگارنگ و متنوع خارجی هست، چرا وقت خود را با خواندن رمان ایرانی هدر دهید. ولی این شاید به خاطر تبلیغ ضعیف در عرصهی ادبیات و آگاهی اندک شما نسبت به رمانهای خوب ایرانی باشد. باور کنید یا نه، تعداد زیادی از رمانهای ایرانی موضوع پایاننامهی تعداد زیادی از دانشجویان دکترای ادبیات غربی است. این بدان معنی است که شما میتوانید در میان رمانهای ایرانی، محتوای فمینیستی، مارکسیستی، کاپیتالیستی و … را پیدا کنید و از روایت داستانی و جذاب آن لذت ببرید. در واقع، ما نویسندههای بزرگ و مطرحی داریم که قلمی پویا و جاودانه دارند. نویسندههایی که اگر بخواهید اثر هر یک از آنها را بخوانید، تا 10 سال بعدی کتاب برای خواندن دارید.
اما اگر همچنان بر این باور هستید که خواندن رمانهای ایرانی جذابیت رمانهای خارجی را ندارد، ما برایتان دلیلهای زیادی آوردهایم که در ادامه از آنها صحبت خواهیم کرد.
1: خواندن رمان ایرانی شما را خوشسرزبان میکند
شاید با خواندن رمانهای خارجی با ضربالمثلها و جملات زیبای زیادی روبهرو شوید، ولی هیچکدام نمیتواند به اندازهی هر خط از کتابی مثل «سووشون» تاثیر داشته باشد. کتابی که علاوه بر اشاره به اوضاع سیاسی نابسامان کشور در روزگار قدیم، به مثابه گنجینهای از زبان فارسی است. گنجینهای پر از ضربالمثل، کنایه و اصطلاح که زبان و ذهن شما را حسابی جلا میبخشد و کار میندازد. در واقع، به لطف رمانهای ایرانی، سبک صحبت کردن شما عوض میشود و جملهها و استعارههایی که به کار میبرید، خاصتر خواهد شد. باورتان بشود یا نه، این به خودی خود میتواند روی جایگاه اجتماعی شما تاثیر فوقالعادهای داشته باشد.
البته قصد ما این نیست که غنی بودن زبان رمانهای خارجی را زیر سوال ببریم، ولی این حقیقت را نیز در نظر بگیرید که شما با کتابهای ترجمه شده روبهرو هستید. برای مثال، کمتر مترجمی میتواند بازیهای زبانی فوقالعادهی ارنست همینگوی را در کتابهایش برگردان کند و مخاطب را به منظور و مقصود اصلی نویسنده نزدیک سازد. حتی اگر به زبان انگلیسی (یا هر زبان دیگری) مسلط باشید، باز هم فرصتی برای استفاده از آن اصطلاحات در زبان روزمره پیدا نمیکنید.
2: خواندن رمان ایرانی املاء شما را بهبود میبخشد
اگر این روزها مردم هنگام نوشتن و تایپ کردن، اصلا غلط املایی نداشتند، این عنوان میتوانست کلیشهای باشد. اما در واقع، مشکل غلط املایی در مردم، نامیرا است! چراکه یا ترجیح میدهند کتابهای ترجمهشده بخوانند، یا اصلا کتاب نمیخوانند.
این را به یاد داشته باشید که هیچچیز بیشتر از غلطهای املایی فاحش نمیتواند ارزش و جایگاه اجتماعی شما را نزد همکاران یا رئیستان زیر سوال ببرد. هنگامی که قصد ارسال ایمیل به همکار، رئیس یا شرکتی دیگر را داشته باشید، اگر آن را با محتوایی پر از غلط املایی ارسال کنید، میتواند به مثابه سند قتل اعتبار و ارزش سواد شما باشد. پس با رمان فارسی خواندن، باید خود را نجات دهید.
3: خواندن رمان ایرانی از شما نویسندهی خوبی میسازد
این روزها بازار کار برای کارشناسان تولید محتوا حسابی داغ است. هرکه نثرش بهتر، پولش بیشتر! در واقع، اگر قلم خوبی داشته باشید و بتوانید از توصیفهای به جا، مثالها و عبارات جالبی استفاده کنید، میتوانید بدون هیچ هزینهای، در منزل کار کنید و پول دربیاورید. اما تعداد زیادی از افراد، سراغ این شغل نمیروند. چون نمیدانند که چگونه باید محتوای خوبی تولید کنند.
یکی از راههای تقویت خلاقیت و قلم برای نویسندگی، خواندن رمانها و داستانهای ایرانی است! از آنجا که رمانهای ایرانی، گنجینهای کامل از زبان فارسی هستند، پس به شما برای نوشتن بهتر و باکیفیتتر ایده میدهند.
البته با خواندن رمانهای فارسی، قدرت شما در ترجمه نیز بالاتر میرود. برای مثال، رمان «چشمهایش» که نوشتهی بزرگ علوی است، سرشار از معادلهایی فارسی برای اصطلاحات سیاسی است که به شما در ترجمهی یک متن ادبی سنگین، کمک خواهد کرد. یکی از نکاتی که در ترجمه باید رعایت شود، تسلط کامل به هر دو زبان است. پس اگر زبان انگلیسی، فرانسه یا …. در شما خوب است، باید در کنار آن به زبان فارسی نیز تسلط کامل داشته باشید تا هر متنی را به بهترین شکل ترجمه کنید.
4: رمان ایرانی میتواند شما را تا اعماق تاریخ و سیاست ایران فرو ببرد
اگر رمان خوب بخوانید، پس میتوانید با جزئیات زیادی از گذشتهی ایران آشنا شوید که حتی در طرز فکر شما برای قرنی که در آن قرار دارید، تاثیر میگذارد. برای مثال میتوان به رمان «جای خالی سلوچ» نوشتهی محمود دولت آبادی اشاره کرد.
گرچه محتوای این کتاب، روایتی کاملا داستانی است، ولی اوضاع مردم در روزگار گذشته را به بهترین شکل به تصویر میکشد و گاهی ممکن است قلبتان را به درد بیاورد. برای اینکه بتوانید ایران دوران قدیم و مشکلات سیاسی و اقتصادی آن زمان را بهتر بشناسید، باید سراغ نویسندههای قدیمی بروید. البته شاید سید جمالالدین اسدآبادی، صادق هدایت، سیمین دانشور، بزرگ علوی، جلال آل احمد و … نویسندههای قدیمی به نظر برسند؛ ولی سبک و قلم تمامی آنها کاملا معاصر است و از ترفندهایی در داستانها و کتابهایشان استفاده کردهاند که تا قبل از آنها، در آثار سنتی ایرانی به چشم نمیخورد.
به طور کلی، اگر رمانهای ایرانی را با دقت و با توجه به نویسنده و قلم او انتخاب کنید، میتوانید فواید زیادی را برای روح و ذهن خود به ارمغان بیاورید و دانش خود را تا حد زیادی بالاتر ببرید. پس خواندن رمانهای ایرانی، که توسط نویسندههای برجسته و خوشقلم نوشته شده است، به هر ایرانی توصیه میشود.