در کنفرانس Supercomputing 2024 (SC2024)، نیکولا فاکس، مدیر ارشد بخش مأموریت‌های علمی ناسا، از ابزارهای محاسباتی جدیدی پرده برداشت که هدفشان ارتقاء علم فضا است.
ناسا برنامه دارد مدل‌های زبانی بزرگ را در بخش‌های مختلف علمی خود به کار گیرد. این برنامه با استفاده از مدل‌های پایه‌ای که به‌طور خاص برای علوم زمین، فیزیک خورشیدی، اخترفیزیک، علوم سیاره‌ای و علوم زیستی و فیزیکی طراحی شده‌اند، پشتیبانی می‌شود.
مدل پایه فیزیک خورشیدی
این استراتژی با ارائه مدلی پایه در فیزیک خورشیدی نمایش داده شد که از داده‌های گسترده رصدخانه دینامیک خورشیدی ناسا بهره می‌گیرد. این مدل برای پیش‌بینی بادهای خورشیدی و ردیابی فعالیت لکه‌های خورشیدی طراحی شده است.
تحول محاسبات فضایی و مأموریت‌های وویجر
فاکس به مأموریت‌های وویجر که در دهه ۱۹۷۰ آغاز شدند اشاره کرد و آن‌ها را نقطه عطفی در محاسبات فضایی توصیف کرد. این فضاپیماها با استفاده از حافظه‌های اولیه نیمه‌هادی توانستند دستاوردهای منحصربه‌فردی مانند کشف حلقه کم‌نور مشتری و شناسایی ماه‌های جدید زحل به ارمغان بیاورند.
اگرچه فناوری این فضاپیماها اکنون به‌مراتب قدیمی شده است، مأموریت‌های وویجر نشان دادند که پیشرفت‌های آینده در محاسبات علمی تا چه حد می‌توانند امکان‌پذیر باشند. از آن زمان تاکنون، نیازهای محاسباتی ناسا به شکل چشمگیری افزایش یافته است و اکنون بیش از ۱۴۰ پتابایت داده تحت سیاست‌های علمی باز ذخیره و به اشتراک گذاشته می‌شود که دسترسی دانشمندان سراسر جهان به تحقیقات ناسا را ممکن ساخته است.
داده‌های لحظه‌ای و پیشرفت در مشاهده زمین
مرکز اطلاعات زمین ناسا به‌عنوان نمونه‌ای برجسته از همکاری فدرال معرفی شد. این مرکز داده‌هایی درباره تغییرات محیطی را با همکاری سازمان‌هایی همچون NOAA و EPA ادغام می‌کند.
فاکس با اشاره به داده‌های مأموریت‌های ماهواره‌ای، توانایی ناسا در مشاهده رویدادهای طبیعی مانند آتش‌سوزی‌های جنگلی را تقریباً به‌صورت لحظه‌ای به نمایش گذاشت. او همچنین به پیشرفت‌هایی در شناسایی آتش‌سوزی‌ها از طریق ماهواره‌های مدار قطبی اشاره کرد که امکان ردیابی دقیق نقاط گرم را فراهم می‌کند. او گفت تلاش‌های مبتنی بر داده، مانند این موارد، برای پیشرفت نظارت بر پدیده‌های طبیعی روی زمین ضروری است.
جستجوی حیات فراتر از زمین
در پایان، او به تحقیقات مداوم ناسا درباره حیات فرازمینی پرداخت. مطالعات اخیر روی سیاره‌هایی مانند LP 791-18d به‌خوبی نشان‌دهنده این هدف است. رصدخانه‌های ناسا، از جمله ماهواره TESS (ماهواره بررسی سیارات فراخورشیدی گذری)، نقش مهمی در شناسایی هزاران سیاره فراخورشیدی ایفا کرده‌اند که به جستجوی شرایط مساعد برای حیات فراتر از زمین کمک می‌کند.
فاکس در پایان به نقش قدرتمند هوش مصنوعی و محاسبات در تحلیل داده‌های عظیمی که توسط مأموریت‌های ناسا تولید می‌شوند اشاره کرد. او تأکید کرد که این فناوری‌ها اکنون امکان بررسی پرسش‌هایی را فراهم کرده‌اند که پیش‌تر فراتر از توانایی‌های انسانی بودند.
