عمل جراحی بواسیر رگ های خونی متورم داخل یا اطراف مقعد و راست روده را از بین می برد. پزشکان از این رگ های متورم به عنوان هموروئید نیز یاد می کنند.
هدف از جراحي محدود کردن خونرسانی یا برداشتن خود توده هموروئید است. گزینه های جراحی مختلفی برای درمان هموروئید وجود دارد که برخی از آنها باعث ناراحتی فرد می شوند. به عنوان مثال استفاده از اشعه لیزر برای سوزاندن سیاهرگ ها یک نمونه رایج از جراحی هموروئید است. این روش شامل استفاده از پروب لیزر توسط یک متخصص جراح عمومی برای برداشتن توده های هموروئید داخلی و خارجی می باشد.
زمان بهبودی برای روش های مختلف عمل جراحی بواسیر متفاوت است، اما برای بسیاری از افراد، ممکن است تا یک هفته و بسیار کوتاه باشد.
در این مقاله هدف از معرفی انواع روش های عمل جراحی بواسیر، نحوه درمان، دوره نقاهت و بررسی مزایا و عوارض آنهاست. که شما بتوانید اطلاعات کاملی در ارتباط با آنها کسب کرده و برای درمان بهترین تصمیم بگیرید.
بیماری بواسیر چیست؟
بواسیر یا هموروئید ورید هایی در داخل یا اطراف مقعد و پایین رکتوم هستند که ملتهب شده اند.
این بیماری بسیار رایج است و طبق آمار وزارت بهداشت؛ حدود 1 نفر از هر 20 نفر در طول زندگی خود به آن دچار می شوند.
دو نوع هموروئید نسبت به محلی که ایجاد می شوند، وجود دارند. هموروئید خارجی در زیر پوست مقعد تشکیل می شود، در حالی که هموروئید داخلی در پوشش مقعد و پایین رکتوم تشکیل می شود.
در بسیاری از موارد، بواسیر داخلی بدون علامت خاصی ایجاد می شود و ممکن است افراد متوجه آن نشوند. در موارد دیگر، علائم ممکن است ناراحت کننده باشند و ممکن است نیاز به درمان داشته باشند.
علائم هموروئید خارجی می توانند شامل موارد زیر باشند:
- خارش اطراف مقعد
- درد در اطراف مقعد، به ویژه هنگام نشستن
- به وجود آمدن توده های حساس در خارج از رکتوم
علائم هموروئید داخلی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- خونریزی در حین اجابت مزاج
- افتادن هموروئید از داخل مقعد به بیرون که به آن هموروئید پرولاپس می گویند.
هموروئیدکتومی چیست؟
برداشتن توده هموروئید با استفاده از تیغ جراحی را هموروئیدکتومی می گویند. طی عمل پزشک برش های کوچکی در اطراف مقعد ایجاد می کند تا از فشار و اسپاسم وارد شده به مقعد بکاهد.
برای هموروئیدکتومی ممکن است از دو روش بی حسی موضعی و بیهوشی استفاده شود. از آنجا که تحت بی حسی موضعی زمان هموروئیدکتومی بیماران معمولا دچار درد یا سوزش شدید می شوند، پزشک بیهوشی را پیشنهاد میکند که ترجیح بیماران نیز همین است.
اگر هموروئیدکتومی تحت بی حسی موضعی انجام شود، یک عمل سرپایی به حساب می آید و معمولاً می توانید همان روز به خانه بروید.
از آنجایی که اطراف برش ها بسیار حساس و دردناک می شوند معمولا پزشک آنها را بخیه می زند که فرد تا زمان بهبودی کامل باید از آنها مراقبت کند و از یبوست نیز جلوگیری کند.
انواع روش های جراحی بواسیر
روش های جراحی بواسیر را می‌توان به روشهای ساده‌تر، سرپایی و کم تهاجمی تر تقسیم کرد که می‌توانید نسبت به روشهای پیچیده همراه با بستری، بدون بیهوشی انجام دهید.
بسته به شدت علائم و اینکه آیا شما عوارضی دارید، پزشک تعیین می کند که شما به کدام روش جراحی نیاز دارید و بهترین روش برای هموروئید شما چیست.
یادآوری! شدت هموروئید بر اساس درجات زیر طبقه بندی می شود:
- درجه 1: بدون افتادگی یا پرولاپس.
- درجه 2: پرولاپسی که خود به خود از بین می رود.
- درجه 3: پرولاپسی که می توانید با انگشت آن را به عقب برگردانید.
- درجه 4: بواسیر افتاده ای که نمی توانید به آن دست بزنید و باعث درد شما می شود.
همانطور که گفته شد، راه های مختلفی برای جراحی هموروئید وجود دارند که پزشک متناسب با شرایط بیمار یک مورد را انتخاب می کند. این روش ها شامل موارد زیر هستند:
هموروئیدکتومی بسته
هموروئیدکتومی بسته یکی از روشهای جراحی است که بیشتر برای درمان بواسیر داخلی از آن استفاده می شود.
این روش شامل برداشتن بالشتک های هموروئیدی با استفاده از تیغ جراحی یا قیچی است که در برخی از موارد پس از عمل پزشک زخم ها را بخیه جذبی می زند و در موارد دیگر بخیه های کشیدنی. مراقبت های بعد از عمل شامل حمام سیتز ، استفاده از مسکن های ملایم و اجتناب از یبوست است.
هموروئیدکتومی بسته پس از لیزر؛ نسبت به روشهای دیگر بازخورد بهتری داشته و موفق تر است.
هموروئیدکتومی باز
در جراحی هموروئیدکتومی باز، بافت بواسیر به همان روش بسته بریده می شود ، اما با این تفاوت که در اینجا برش باز گذاشته می شود تا زخم به خودی ترمیم یابد. جراحان ممکن است هموروئیدکتومی باز را زمانی انتخاب کنند که احتمال عفونت پس از عمل وجود داشته باشد. زمانی که از هموروئیدکتومی باز نام میبریم، منظور ترکیبی از روش باز و بسته است.
عمل بواسیر با لیزر
لیزر درمانی در حقیقت یکی از روشهای عمل جراحی هموروئید می باشد که به دلیل سهولت عمل هم برای بیمار و هم برای پزشک با عنوان “درمان هموروئید بدون عمل جراحی” شناخته شده است. از این روش می توان برای برداشتن انواع توده ها استفاده کرد که آنها را توسط اشعه قوی سوزانده و از بین می برد.
عمل هموروئید با استاپلر یا هموروئیدوپکسی
جراحی بواسیر با استاپلر یا هموروئیدوپکسی در پزشکی با نام P.P.H می آید. که به هموروئیدکتومی منگنه ای نیز معروف است. در این روش با کمک دستگاه خاصی خونرسانی به بالشتک های بواسیری قطع می شود بدون آنکه نیاز به برش زدن باشد.
در واقع این سیاهرگ ها به محل بالاتری از مقعده که عصب های کمتری دارند رانده می شوند و با کش بسته می شوند. تا زمانی که خونرسانی کاملا به آن قطع شده و از بین برود. این روش بیشتر برای بواسیرهای درجه 3 و 4 یا پرولاپس شده کارایی دارد.
جراحی بواسیر با رابربند
رابربند به کش های پلاستیکی لاتکس مانندی گفته می شود که برای از بین بردن هموروئید داخلی استفاده می شود. به این صورت که این کش ها به دور توده بواسیر انداخته شده تا جریان خون به آن قطع شده و بیفتد.
درمان بواسیر با رابربند یکی از قدیمی ترین روش ها بوده و به دلیل درد و عوارض زیاد دیگر مورد استفاده پزشکان نمی باشد.
هموروئیدکتومی برای کدام نوع بواسیر انجام می شود؟
در مواردی که افراد دچار مشکلات زیر باشند، از هموروئیدکتومی برای درمان آنها استفاده می شود:
- بواسیرهای درجه 3 و 4 یا زمانی که فرد هم زمان به هموروئید داخلی و خارجی مبتلا است.
- زمانی که اختلالاتی داخل آنورکتال مانند گوشت اضافه مقعد وجود داشته باشد که نیاز به جراحی دارد.
- برخی از بواسیرهای خارجی ترومبوز شده
- زمانی که بیماران نمی توانند از دیگر روش های جراحی بواسیر استفاده کنند، معمولا هموروئیدکتومی باز یا بسته بهترین روش است.
مراقبت های بعد از جراحی هموروئید یا بواسیر
پس از جراحی بواسیر طبیعی است که کمی درد داشته باشید. اگر پزشک به شما داروهای تجویز شده ضد درد داده است، آنها را طبق دستور مصرف کنید. همچنین از دکتر خود بپرسید که چه داروهایی برای شما بی خطر هستند.
مقداری خونریزی به خصوص با اولین حرکت روده و دفع بعد از جراحی طبیعی است. می توانید با انجام راهکارهای زیر از ناحیه عمل شده به خوبی مراقبت نمایید:
- برای چند روز پس از جراحی، مایعات بنوشید و یک رژیم غذایی ملایم (برنج ساده، موز، نان تست یا کراکر خشک، پوره سیب با پوست) داشته باشید. سپس می توانید به غذاهای معمولی برگردید و به تدریج میزان فیبر را در رژیم غذایی خود افزایش دهید.
- همچنین می توانید قبل و بعد از اجابت مزاج از داروهای بی حس کننده برای تسکین درد استفاده کنید.
- استفاده از کمپرس یخ در ناحیه مقعد می تواند تورم و درد را کاهش دهد.
- نشستن مکرر در آب گرم (حمام سیتز) به تسکین درد و اسپاسم عضلانی کمک می کند.
- برخی از پزشکان ممکن است برای جلوگیری از عفونت و کاهش درد، مصرف آنتی بیوتیک (مانند مترونیدازول) را پس از جراحی توصیه کنند.
- معمولا دکتران توصیه می کنند که از نرم کننده های مدفوع حاوی فیبر استفاده کنید تا به آرام شدن حرکات روده شما کمک کند. زور زدن در هنگام اجابت مزاج می تواند باعث عود هموروئید شود.
- معاینات بعدی با جراح معمولاً 2 تا 3 هفته پس از جراحی برای بررسی مشکلات انجام می شود.
بخشی از مقاله برگرفته از: