افزایش موقت حجم یخ در قطب جنوب؛ آیا گرمایش جهانی متوقف شده است؟
گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی از مدتها پیش بهعنوان نگرانیهای جدی زیستمحیطی مطرح بودهاند. یکی از مهمترین نشانههای این پدیده، ذوب شدن یخها در مناطق قطبی است.
پژوهشگران دانشگاه تونگجی در شانگهای با استفاده از دادههای ماهوارهای ناسا، تغییرات صفحه یخی قطب جنوب را طی بیش از دو دهه گذشته بررسی کردهاند. آخرین نتایج این تحقیق نشان میدهد که با وجود افزایش دمای جهانی، قطب جنوب در سالهای اخیر با افزایش حجم یخ مواجه بوده است.
با این حال، این مسئله به معنای توقف یا بازگشت معجزهآسای روند گرمایش جهانی نیست؛ چرا که طی این دو دهه، روند کلی همچنان کاهش قابل توجه یخ بوده است. اکثر این افزایشهای اخیر در حجم یخ، به دلیل بارشهای غیرعادی و بیشتر از حد معمول در قطب جنوب رخ داده است.
درباره مطالعه جدید
بر اساس این مطالعه، ماهوارههای ناسا تحت پروژههای GRACE و GRACE Follow-On از سال ۲۰۰۲ تاکنون به طور مداوم مشغول رصد وضعیت صفحه یخی قطب جنوب بودهاند. این صفحه یخی، بزرگترین توده یخی روی زمین محسوب میشود.
اطلاعات ماهوارهای نشان میدهد که بین سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۰، این صفحه یخی دورهای پایدار از کاهش حجم یخ را تجربه کرده است. این روند کاهش در نیمه دوم این بازه شدت گرفته و از میانگین سالانه ۸۱ میلیارد تن (۷۴ میلیارد تن متریک) در سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۰، به ۱۵۷ میلیارد تن (۱۴۲ میلیارد تن متریک) بین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ رسیده است. با این حال، پس از آن روند تغییر کرده است.
افزایش یخ طی سالهای اخیر
طبق این تحقیق، از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳، صفحه یخی قطب جنوب به طور میانگین سالانه ۱۱۹ میلیارد تن (۱۰۸ میلیارد تن متریک) افزایش حجم داشته است. همچنین، چهار یخچال طبیعی در شرق قطب جنوب که پیش از این دچار کاهش سریع یخ بودند، اکنون افزایش قابل توجهی در حجم یخ داشتهاند.
روند کلی گرمایش جهانی همچنان پابرجاست
پژوهشگران تأکید میکنند که تغییرات اقلیمی به معنای افزایش دما در همه نقاط زمین به یک شکل نیست. بنابراین، تنها با مشاهده تغییرات یک منطقه نمیتوان درباره وضعیت کلی زمین نتیجهگیری کرد.
در گذشته، دمای بخشهای بزرگی از قطب جنوب در مقایسه با قطب شمال، نسبتاً پایدار باقی مانده بود. همچنین، یخهای دریایی قطب جنوب تا مدتها نسبت به یخهای قطب شمال ثبات بیشتری داشتند، اما این وضعیت در سالهای اخیر رو به تغییر گذاشته است.