در دنیای امروز که سرعت رشد کسب‌وکارهای آنلاین به طور چشمگیری افزایش یافته، انتخاب زیرساخت مناسب برای میزبانی وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها اهمیت زیادی پیدا کرده است. در این میان، سرورهای مجازی ابری (VPS) به عنوان راه‌حلی مقرون‌به‌صرفه و منعطف، جایگاهی ویژه در میان توسعه‌دهندگان، صاحبان کسب‌وکارهای اینترنتی و تیم‌های فنی پیدا کرده‌اند. انتخاب بین مدل‌های مختلف میزبانی، مستلزم درک عمیق نیازهای پروژه است. این مقاله به بررسی دقیق مفاهیم، کاربردها، انواع میزبانی VPS و مقایسه‌ی آن با دیگر انواع میزبانی پرداخته و در نهایت راهنمایی برای انتخاب بهترین گزینه متناسب با رشد پروژه‌های آنلاین ارائه می‌دهد.
VPS چیست؟
سرور مجازی خصوصی (VPS) ماشینی است که تمامی نرم‌افزارها و داده‌های لازم برای اجرای یک برنامه یا وب‌سایت را میزبانی می‌کند. به آن «مجازی» گفته می‌شود زیرا تنها بخشی از منابع فیزیکی سرور اصلی را مصرف می‌کند، منابعی که توسط یک ارائه‌دهنده‌ی شخص ثالث مدیریت می‌شوند. با این حال، شما به منابع اختصاصی خود بر روی آن سخت‌افزار دسترسی دارید.
VPS چه کاربردهایی دارد؟
در ادامه به برخی کاربردهای سرور مجازی اشاره می‌کنیم:
اجرای برنامه‌های وب
هر فردی می‌تواند از سرورهای مجازی برای راه‌اندازی و اجرای برنامه‌های وب استفاده کند. با استفاده از یک سرور مجازی، می‌توانید به صورت مقرون‌به‌صرفه برنامه‌های جدید را توسعه داده و آزمایش کنید.
ذخیره‌سازی ثانویه
سرور مجازی ابری می‌تواند به عنوان فضای ذخیره‌سازی ثانویه برای فایل‌های مختلف، مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال، یک VPS می‌تواند یک سرور فایل یا تصویر عمل کند و فضایی امن، قابل دسترس و متمرکز برای گروهی از کاربران فراهم آورد.
میزبانی VPS چیست؟
در هنگام ساخت یک وب‌سایت یا برنامه‌ی وب، معمولاً لازم است یک پایگاه داده راه‌اندازی شود، وب‌سرور پیکربندی گردد و کدها اضافه شوند. مدیریت سخت‌افزار فیزیکی سرور می‌تواند فرآیندی پیچیده و پرهزینه باشد. برای حل این مشکل، ارائه‌دهندگان میزبانی سرور، سخت‌افزار زیرساختی را مدیریت کرده و به کاربران اجازه می‌دهند این منابع را مصرف کنند.
در میزبانی VPS، هر کاربر یک ماشین مجازی با منابع اختصاصی دریافت می‌کند که آماده‌ی استقرار و پیکربندی برنامه یا وب‌سایت می‌باشد. به این ترتیب، مشتریانی که از میزبانی VPS استفاده می‌کنند می‌توانند بدون دغدغه‌ی مدیریت سرورهای فیزیکی، تمرکز خود را بر توسعه و اجرای برنامه‌ها و وب‌سایت‌هایشان معطوف نمایند. میزبانی سرور مجازی ابری، عملکردی امن، قابل اعتماد و پایدار برای وب‌سایت‌ها فراهم می‌آورد.
مقایسه VPS با دیگر انواع میزبانی
معمولاً سرورها دارای حافظه، قدرت پردازشی و فضای ذخیره‌سازی بیشتری نسبت به نیاز یک وب‌سایت واحد هستند. ارائه‌دهندگان خدمات میزبانی وب این منابع را از طریق روش‌های مختلف بین کاربران مختلف به اشتراک می‌گذارند. علاوه بر میزبانی VPS، دو نوع دیگر از میزبانی وب نیز وجود دارد:
۱. میزبانی اشتراکی (Shared Hosting)
در یک راهکار میزبانی اشتراکی، تمامی وب‌سایت‌ها از یک سرور فیزیکی مشترک استفاده می‌کنند و برای دسترسی به منابع حیاتی همچون حافظه‌ی داخلی، فضای دیسک سخت و توان پردازشی با یکدیگر رقابت می‌کنند. نقطه ضعف این روش میزبانی آن است که عملکرد وب‌سایت شما ممکن است تحت تأثیر رفتار سایر وب‌سایت‌های موجود بر روی همان سرور قرار گیرد.
استفاده از میزبانی اشتراکی همانند تماشای فیلم در حالتی است که بر روی یک کاناپه در کنار گروهی از دوستان نشسته‌اید؛ گاهی یکی از دوستان فضای بیشتری اشغال می‌کند و باعث می‌شود دیگران احساس ناراحتی کنند، تا زمانی که دوباره وضعیت خود را تنظیم کند.
۲. میزبانی اختصاصی (Dedicated Hosting)
در میزبانی اختصاصی، شما می‌توانید تمام سخت‌افزار فیزیکی سرور را به صورت انحصاری اجاره کنید. ارائه‌دهنده‌ی میزبانی وب، دسترسی کامل و اختصاصی به سرور فیزیکی را در اختیار شما قرار می‌دهد. بنابراین، عملکرد وب‌سایت شما تحت تأثیر فعالیت وب‌سایت‌های دیگر قرار نمی‌گیرد.
میزبانی اختصاصی همانند داشتن کل کاناپه برای خودتان است؛ بسیار راحت، اما پرهزینه و در بسیاری از موارد، شامل فضای اضافی است که ممکن است نیازی به آن نداشته باشید.
مقایسه‌ی VPS با میزبانی اشتراکی و میزبانی اختصاصی
VPS جایی در میان میزبانی اشتراکی و اختصاصی قرار می‌گیرد. در این روش، سرور فیزیکی به بخش‌های جداگانه تقسیم می‌شود تا هر مالک وب‌سایت، سرور خود را به صورت یک سرور اختصاصی تجربه کند. شما دسترسی انحصاری به بخشی از سخت‌افزار و منابع سرور دارید، حتی اگر بخش‌های دیگر آن سرور با دیگر کاربران به اشتراک گذاشته شده باشد.
میزبانی VPS مثل سرور وب، سرور دیتابیس، سرور مجازی ترید ساعتی و … مانند اجاره‌ی یک کابین درجه یک در یک پرواز لوکس است؛ گرچه مسافران دیگری نیز در همان پرواز حضور دارند، اما هیچ‌کس نمی‌تواند فضای کابین شما را اشغال کند. حتی بهتر از آن، اندازه‌ی کابین شما می‌تواند متناسب با نیازتان بزرگ‌تر یا کوچک‌تر شود، بنابراین دقیقاً به اندازه‌ی نیاز خود هزینه پرداخت می‌کنید.
چه زمانی باید به VPS مهاجرت کنیم؟
اگر در حال حاضر از خدمات میزبانی اشتراکی استفاده می‌کنید و بودجه‌ی کافی برای تهیه‌ی سرور اختصاصی ندارید، می‌توانید در صورت تمایل به انجام موارد زیر، به یک VPS مهاجرت کنید:
مدیریت ترافیک بیشتر وب‌سایت
میزبانی اشتراکی ممکن است در ابتدای کار پاسخگوی نیازهای شما باشد، اما با افزایش ترافیک، عملکرد وب‌سایت شما ممکن است کاهش یابد. با رشد وب‌سایت و افزایش حجم بازدیدکنندگان، کاربران ممکن است با زمان‌های بارگذاری طولانی‌تر صفحات و تأخیرهای بیشتر مواجه شوند. در مقابل، با استفاده از سرور مجازی ابری، وب‌سایت شما عملکرد بهتری نسبت به میزبانی اشتراکی خواهد داشت، زیرا قادر است حجم بالاتری از درخواست‌ها را پردازش کند.
سفارشی‌سازی برنامه‌ها
در مقایسه با میزبانی اشتراکی، VPS کنترل بیشتری بر محیط سرور وب در اختیار شما قرار می‌دهد. شما می‌توانید نرم‌افزارهای سفارشی نصب کرده و تنظیمات خاص خود را اعمال کنید. همچنین، ادغام با سایر نرم‌افزارها مانند سیستم‌های حسابداری یا مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) در بستر سرور مجازی بسیار بهتر و روان‌تر انجام می‌شود. شما همچنین می‌توانید اقدامات امنیتی و فایروال‌های سفارشی برای سیستم خود نصب نمایید.
کاهش خطاهای سرور
با رشد وب‌سایت، ممکن است نیاز به افزودن محتوای بیشتر یا امکانات پیچیده‌تر داشته باشید، که این موضوع منجر به افزایش نیاز به پردازنده یا حافظه می‌شود. این موضوع می‌تواند در میزبانی اشتراکی منجر به بروز خطاهای سرور مانند خطای داخلی سرور یا خطای عدم دسترسی به سرویس شود. در مقابل، وب‌سایت‌هایی با نیاز پردازشی بالا در بستر سرور مجازی لینوکس ساعتی عملکرد بسیار بهتری دارند، زیرا دیگر نیازی به رقابت برای قدرت پردازشی با سایر وب‌سایت‌ها نخواهند داشت. همچنین، با میزبانی VPS، در صورت نیاز به منابع بیشتر، می‌توانید به راحتی به یک ماشین مجازی جدید با قدرت پردازشی بالاتر مهاجرت کنید.
انواع VPS
سه نوع اصلی از VPS وجود دارد:
میزبانی VPS مدیریت‌نشده
در میزبانی مدیریت‌نشده یا خودمدیریت‌شده، مالک کسب‌وکار باید به تنهایی مسئولیت تمامی وظایف و نگهداری سرور را بر عهده بگیرد. ارائه‌دهنده‌ی میزبانی تنها مسئول سرور فیزیکی و در دسترس بودن آن است. میزبانی VPS مدیریت‌نشده نیاز به تخصص فنی یا تیم فناوری اطلاعات داخلی اختصاصی برای مدیریت حافظه‌ی سرور، سیستم‌عامل و سایر منابع سرور دارد. این نوع میزبانی برای کسب‌وکارهای تثبیت‌شده با توانمندی‌های فنی مناسب‌تر است.
میزبانی VPS مدیریت‌شده
VPS کاملاً مدیریت‌شده، زمان، تلاش و تخصص فنی مورد نیاز برای مدیریت سرور را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. در این نوع میزبانی، ارائه‌دهنده‌ی خدمات تمامی مسئولیت‌های مرتبط با سرور مانند به‌روزرسانی‌های هسته، نگهداری و نصب نرم‌افزار را بر عهده می‌گیرد، به طوری که شما می‌توانید بر رشد کسب‌وکار خود تمرکز کامل داشته باشید. VPS مدیریت‌شده رویکردی بدون نیاز به دخالت مستقیم در مدیریت سرور است.
میزبانی VPS نیمه‌مدیریت‌شده
VPS نیمه‌مدیریت‌شده ترکیبی از میزبانی مدیریت‌نشده و مدیریت‌شده است. شرکت میزبان، خدمات پایه مشابه میزبانی مدیریت‌نشده را ارائه می‌دهد اما نصب نرم‌افزارهای هسته و پشتیبانی فنی را نیز اضافه می‌کند. برخی از نمونه‌های این خدمات اضافی عبارتند از:
- به‌روزرسانی و اصلاحات سیستم‌عامل
- ارتقاء‌های امنیتی
- پشتیبانی کامل از وب‌سرور
- نظارت بر رویدادهای سرور
- پاسخ‌دهی فعالانه و بازیابی سرور
سرور مجازی ابری لیارا
لیارا یکی از ارائه‌دهندگان پیشرو در زمینه‌ی خدمات سرور مجازی ابری و میزبانی ابری در ایران است که با تمرکز بر کیفیت، پشتیبانی فنی ۲۴ ساعته و زیرساخت‌های قدرتمند، توانسته اعتماد توسعه‌دهندگان، کسب‌وکارهای نوپا و سازمان‌های بزرگ را جلب کند. با ارائه‌ی سرویس‌هایی مانند سرور مجازی ترید ساعتی، سرور مجازی لینوکس ساعتی و محیط‌های ابری مقیاس‌پذیر، لیارا امکان راه‌اندازی سریع، ایمن و بهینه‌ی وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های متنوع را فراهم می‌کند.
سوالات متداول (FAQ)
در ادامه، به برخی از پرتکرارترین سوال‌ها در مورد سرور مجازی ابری، پاسخ داده شده است.
آیا VPS امن است؟
بله، VPS ایمن است. امنیت VPS از جداسازی هر نمونه (instance) از محیط‌های دیگر روی همان سرور ناشی می‌شود. در میزبانی اشتراکی، وب‌سایت شما منابع خود را با سایر وب‌سایت‌ها به اشتراک می‌گذارد و می‌تواند از آسیب‌پذیری‌های آن‌ها تأثیر بپذیرد. میزبانی VPS شما را از حملات سنگین منابعی که به دیگران وارد می‌شود محافظت می‌کند. همچنین می‌توانید با افزودن فایروال‌ها، آنتی‌ویروس و سایر اقدامات نرم‌افزاری، امنیت سرور مجازی خود را افزایش دهید.
برای مثال، حمله‌ی DDoS تلاشی برای از کار انداختن یک وب‌سایت از طریق بمباران سرور با هزاران درخواست همزمان است. در محیط میزبانی اشتراکی، حتی اگر حمله‌ی DDoS به یک وب‌سایت دیگر صورت گیرد، سیستم شما نیز ممکن است از کار بیفتد، چراکه منابع زیربنایی مشترک هستند.
آیا VPS سریع و قابل اعتماد است؟
بله، VPS سریع و قابل اعتماد است، زیرا پهنای باند اختصاصی خود را در اختیار دارید. شما می‌توانید عملکردی پایدار و قابل مقایسه با یک سرور اختصاصی را تجربه کنید. همچنین می‌توانید سیستم‌عامل‌های مختلفی انتخاب کرده و پیکربندی سرور را برای بهینه‌سازی عملکرد برنامه‌ی خود سفارشی کنید.
نتیجه گیری
در این مقاله به بررسی جامع سرور مجازی ابری (VPS)، کاربردهای آن، انواع میزبانی VPS و مقایسه‌ی آن با میزبانی اشتراکی و اختصاصی پرداخته شد. سرورهای مجازی به کاربران این امکان را می‌دهند تا بدون نیاز به سرمایه‌گذاری سنگین روی سخت‌افزار فیزیکی، از منابع اختصاصی بهره‌مند شوند. از جمله مهم‌ترین کاربردهای VPS می‌توان به میزبانی وب‌سایت‌های پرترافیک، ایجاد محیط‌های تست و توسعه، و ذخیره‌سازی ثانویه‌ی داده‌ها اشاره کرد.