مرج اتریوم که بیشتر به عنوان اتریوم 2 شناخته می‌شود، به نسخه ارتقاء داده شده‌ای از بلاک‌چین اتریوم اشاره می‌کند که از سازوکار اجماع اثبات سهام (proof-of-stake یا به اختصار PoS) برای تایید تراکنش‌ها به وسیله انباشت توکن، استفاده می‌کند.
این سازوکار، جایگزین سازوکار قدیمی اثبات کار (proof-of-work یا به اختصار PoW ) خواهد شد که در آن، تایید تراکنش‌ها نیازمند حل مسائل پیچیده ریاضی با استفاده از رایانه‌ها و پردازنده‌های قدرتمند است. اثبات کار، برق و انرژی زیادی مصرف می‌کند، باعث ورود کربن به اتمسفر می‌شود و حتی یک دهم اثبات سهام نیز کارآمد نیست. زیرا نه تنها تراکنش‌های آن در مقایسه به اثبات سهام بسیار کندتر است، بلکه همچنین بسیار گران‌تر است و کارمزد بالایی می‌خواهد. بنابراین مشکلات بزرگی بر سر راه اتریوم ایجاد می‌کند که از آن به‌عنوان «مشکلات مقیاس پذیری» و همچنین «کارمزد بالا» یاد می‌شود. این موضوع، محرکه اصلی اتریوم برای حرکت از اثبات کار به سمت اثبات سهام است و انتهای این حرکت، مقصدی که اتریوم قصد دارد به آنجا برسد، اتریوم 2 یا مرج اتریوم نام داد.
اگر دقت کرده باشید، این مقاله از ارتقاء اتریوم به‌عنوان یک مسیر یاد کرد؛ زیرا این اتفاق قرار نیست به یک‌باره بی‌افتد و مرج اتریوم یک پروسه خواهد داشت. در این مسیر چند ایستگاه (فاز) وجود دارد که در ادامه مقاله، با آنها آشنا خواهید شد.
این مقاله آموزشی به همت صرافی ارز دیجیتال والکس، پیشرو در معاملات ارزهای دیجیتال و با هدف افزایش آگاهی در میان فارسی زبانان سراسر جهان نگارش شده است. شما خواننده گرامی می‌توانید برای خرید اتریوم و اطلاع از قیمت اتریوم به صورت لحظه‌ای، به صرافی والکس مراجعه فرمایید.
فاز صفر
فاز صفر مرج اتریوم مرحله‌ای از این ارتقاء است که زنجیره فانوس یا بیکن چین (Beacon Chain) را معرفی می‌کند. این زنجیره که در ۱ دسامبر ۲۰۲۰ راه‌اندازی شد، سازوکار اثبات سهام را وارد دنیای اتریوم کرد. از آن پس کاربران می‌توانستند با قفل‌کردن اترهای خود، به تایید کنندگان این شبکه تبدیل شوند. البته زنجیره فانوس قرار نبود تاثیری روی زنجیره فعلی بگذارد؛ بلکه در کنار شبکه اصلی و زنجیره اصلی فعالیت می‌کند. با این حال، زنجیره فانوس و شبکه اصلی در نهایت به هم خواهند پیوست. از این رو، ادغام یا همان مرج (Merge) زنجیره فانوس و شبکه اصلی را مرج اتریوم گویند. علاوه بر این، تاییدکنندگان بالقوه می‌توانند با قفل کردن ۳۲ اتریوم در زنجیره فانوس از همین حالا آمادگی خود را برای ورود به تیم تایید کنندگان اعلام کنند.
با در نظر گرفتن قیمت یک کوین اتریوم، درخواست از کاربران برای قفل کردن ۳۲ اتر دشوار است. حال آنکه وجوه قفل شده به مدت دو سال یا بیشتر نگهداری می‌شوند تا زمانی که اتریوم ۲ کاملاً آماده راه اندازی شود. انتظار می‌رود اولین تاییدکنندگان (اعتبار سنج‌ها) نسبت به آینده پروژه بسیار متعهد باشند؛ از این رو باید الزامات فراوانی را رعایت و فراهم کنند تا اجازه فعالیت داشته باشند.
فاز ۱
فاز 1 قرار بود در اواسط سال 2021 راه‌اندازی شود اما تا اوایل سال 2022 به تعویق افتاد؛ توسعه دهندگان اتریوم، کارهای ناتمام را دلیل این تاخیر ذکر کردند. این فاز، زنجیره فانوس را با شبکه اصلی ادغام می‌کند و سازوکار اجماع اتریوم، پس از آن رسماً به PoS تغییر می‌یابد. از فاز 1 به بعد، اتریوم ۲ کل تاریخچه تراکنش‌های اتریوم را در خود جای داده‌است و از قراردادهای هوشمند در شبکه ثبات سهام پشتیبانی می‌کند. چون اتریوم 2 استخراج و ماینینگ را متوقف خواهد کرد، این سهامداران و اعتباردهندگان هستند که رسماً وارد عمل خواهند شد. انتظار می‌رود که بسیاری از ماینرها به تایید کننده تبدیل شوند، تجهیزات استخراج خود را بفروشند، اتر بخرند و آن را در اتریوم ۲ قفل کنند.
یکی دیگر از کارهایی که توسعه‌دهندگان گفته‌اند در فاز ۱ انجام می‌پذیرد، شاردینگ (Sharding) است. شاردینگ یا بخش‌بندی، وقتی است که یک پایگاه داده به قطعات (بخش‌های) کوچک‌تر تبدیل می‌شود. برای درک بهتر، بلاک‌چین را یک بزرگراه در نظر بگیرید. در شاردینگ اتریوم که این زنجیره با به ۶۴ بخش تقسیم می‌کند، بزرگراه مورد نظر را در نظر بگیرید که ۶۴ باند به آن اضافه شده است. چنین بزرگراهی از نظر ترافیک بسیار روان و از نظر ظرفیت پذیرای تعداد بسیار زیادی از خودروها خواهد بود. پس از شاردینگ، بلاک‌چین اتریوم به چنین بزرگراهی تبدیل می‌شود و تراکنش‌های بسیار بیشتری را در حالتی بسیار روان‌تر و سریع‌تر پردازش می‌کند.
فاز 2
و در نهایت در فاز 2 شاهد معرفی اتریوم وب اسمبلی (Ethereum WebAssembly یا به اختصار eWASM) خواهیم بود. وب اسمبلی توسط کنسرسیوم جهانی وب ایجاد گشته و به گونه‌ای طراحی شده است که اتریوم را به طور قابل توجهی نسبت به آنچه در حال حاضر وجود دارد، کارآمدتر کند. اتریوم وب اسمبلی یک زیر مجموعه قطعی پیشنهادی برای لایه اجرای قراردادهای هوشمند اتریوم است.
اتریوم در حال حاضر دارای چیزی است که به آن ماشین مجازی اتریوم (Ethereum Virtual Machine یا به اختصار EVM) می‌گویند. EVM اتریوم را قادر می‌سازد تا به عنوان یک ابر رایانه جهانی اجرا شود. کاربران با اجرای قراردادهای هوشمند و تعامل با برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps)، به این رایانه در سراسر جهان دسترسی دارند. EVM تمام کدهای لازم برای اجرای دستورات را در اتریوم ذخیره می‌کند و همچنین آدرس کیف پول را برای تراکنش‌ها تسهیل می‌کند و کارمزدهای تراکنش (گس فی) را به ازای هر تراکنش محاسبه می‌کند (نه اینکه کارمزد ثابتی برای همه تراکنش‌ها وجود داشته باشد).
متأسفانه راه‌اندازی فاز ۲ به دلیل مشکلاتی در اجرای فازهای قبل، با تاخیر قابل توجهی مواجه شده است. توسعه دهندگان مطمئن نیستند که فاز نهایی اتریوم چه زمانی وارد عمل خواهد شد.