در نمایشگاه کامپیوتکس ۲۰۲۵، غول‌های دنیای فناوری جسورانه‌ترین دیدگاه‌های خود برای آینده هوش مصنوعی را به نمایش گذاشتند؛ چه در فضای ابری و چه در لبه (Edge Computing).
اما امسال تنها نام‌های آشنایی مانند انویدیا و اینتل نبودند که توجه‌ها را به خود جلب کردند؛ از جاه‌طلبی‌های هوش مصنوعی مدیاتک گرفته تا تراشه‌ای نورومورفیک (الهام‌گرفته از مغز انسان) که توسط محققان آلمانی توسعه یافته، همه و همه نشان از چشم‌اندازی متنوع و رو‌به‌رشد در حوزه سیلیکون هوش مصنوعی دارند.
در ادامه نگاهی دقیق‌تر داریم به جالب‌ترین تراشه‌ها و معماری‌های معرفی‌شده در این رویداد بزرگ:
۱. معرفی معماری Grace Blackwell و NVLink Fusion توسط Nvidia
انویدیا معماری جدید Grace Blackwell NVL72 را رونمایی کرد که ترکیبی از CPU و GPU در یک بسته فشرده است و به‌گونه‌ای طراحی شده تا توان پردازش مدل‌های ترابایتی، انجام استنتاج آنی و پردازش‌های علمی در مقیاس بزرگ را داشته باشد.
انویدیا همچنین فناوری جدید ارتباطی NVLink Fusion را معرفی کرد که برای ارتباط سریع تراشه‌به‌تراشه به کار می‌رود. این شرکت اعلام کرد که شرکت‌هایی همچون مدیاتک، کوالکام و مارول نیز این فناوری را برای توسعه راهکارهای محاسباتی نیمه‌سفارشی به‌کار خواهند گرفت. این اقدام، اکوسیستم انویدیا را برای شرکای خارجی بازتر کرده و دامنه فناوری‌های زیرساختی آن را گسترش می‌دهد.
۲. جهش مدیاتک به تراشه‌های ۲ نانومتری و بلندپروازی در هوش مصنوعی
مدیاتک اعلام کرد که اولین تراشه ۲ نانومتری خود را در همکاری با TSMC در سپتامبر ۲۰۲۵ تولید خواهد کرد. به گفته این شرکت، این تراشه نسبت به نمونه‌های ۳ نانومتری، تا ۱۵٪ عملکرد بهتر و ۲۵٪ بهره‌وری انرژی بیشتر خواهد داشت.
مدیاتک همچنین همکاری خود با انویدیا در پروژه DGX Spark را معرفی کرد؛ یک ابررایانه فشرده برای توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی. در این سیستم، مدیاتک یک معماری سفارشی ۲۰ هسته‌ای CPU را ارائه داده و از تخصص خود در حوزه ASIC، SerDes، رابط‌های نوری و I/O پرسرعت برای توسعه تراشه‌هایی ویژه آموزش و استنتاج مدل‌های هوش مصنوعی استفاده کرده است.
۳. گسترش تراشه‌های هوش مصنوعی و گرافیکی اینتل با Arc Pro و Gaudi 3
اینتل در این نمایشگاه از کارت‌های گرافیک Arc Pro B50 و B60 رونمایی کرد که برای استنتاج هوش مصنوعی و کاربردهای ایستگاه کاری طراحی شده‌اند. مدل B60 دارای ۲۴ گیگابایت حافظه و مدل B50 دارای ۱۶ گیگابایت حافظه است. این کارت‌ها از مقیاس‌پذیری چند‌کارت گرافیکی پشتیبانی می‌کنند و برای کارهای مهندسی، معماری و طراحی بهینه‌سازی شده‌اند.
اینتل همچنین از پلتفرم قدرتمند Project Battlematrix پرده برداشت که می‌تواند تا ۸ کارت B60 را پشتیبانی کرده و مدل‌های ۱۵۰ میلیارد پارامتری را اجرا کند. این پلتفرم بر پایه پردازنده‌های Xeon ساخته شده و جامعه توسعه‌دهندگان و پژوهشگران هوش مصنوعی را هدف گرفته است.
از سوی دیگر، تسریع‌دهنده‌های Gaudi 3 نیز در دو نسخه جدید معرفی شدند: نسخه PCIe برای مراکز داده و پیکربندی رک‌مقیاس که امکان استفاده از ۶۴ شتاب‌دهنده در هر رک و ۸.۲ ترابایت حافظه با پهنای باند بالا را فراهم می‌کند.
۴. معرفی تراشه AI Pro دانشگاه فنی مونیخ؛ الهام‌گرفته از مغز انسان، بدون نیاز به فضای ابری
محققان دانشگاه فنی مونیخ (TUM) تراشه‌ای نوآورانه با نام AI Pro را معرفی کردند؛ یک پردازنده نورومورفیک که نیازی به اتصال اینترنت یا فضای ابری ندارد و قادر است استنتاج آنی روی دستگاه را با معماری یکپارچه حافظه-محاسبه انجام دهد.
این تراشه با استفاده از محاسبات فوق‌بعدی (Hyperdimensional Computing) الگوها را با کم‌ترین داده آموزشی تشخیص می‌دهد. بر اساس گفته‌های پروفسور حسام عمروش که رهبری این پروژه را برعهده داشته، AI Pro تنها ۲۴ میکروژول انرژی برای هر وظیفه مصرف می‌کند که بسیار کمتر از تراشه‌های متداول هوش مصنوعی است.
کاربردهای هدف این تراشه شامل رباتیک، مراقبت‌های سلامت و ناوبری خودران است؛ جاهایی که پردازش محلی و امنیت داده بسیار اهمیت دارد.
۵. کوالکام Snapdragon X2 را پیش‌نمایش کرد و تاریخ رویداد بعدی را اعلام کرد
کوالکام در کامپیوتکس ۲۰۲۵ تراشه جدیدی معرفی نکرد، اما تایید کرد که رویداد سالانه Snapdragon Summit از ۲۳ تا ۲۵ سپتامبر در هاوایی برگزار خواهد شد.
در این رویداد، انتظار می‌رود کوالکام از Snapdragon 8 Elite 2 برای گوشی‌های هوشمند و Snapdragon X2 Elite برای لپ‌تاپ‌های ویندوزی رونمایی کند.
مدیرعامل کوالکام، کریستیانو آمون، اعلام کرد که این شرکت قصد دارد حضور خود در بازار رایانه‌های شخصی را گسترش دهد و هدف آن عرضه بیش از ۱۰۰ مدل لپ‌تاپ مجهز به اسنپدراگون در سال آینده است. او همچنین اشاره کرد که بیش از ۱۴۰۰ بازی اکنون روی دستگاه‌های Snapdragon اجرا می‌شوند.
رقابت در حوزه تراشه‌های هوش مصنوعی همچنان با سرعت ادامه دارد
از معماری رک‌مقیاس انویدیا گرفته تا برنامه ۲ نانومتری مدیاتک، کارت‌های قدرتمند اینتل و تراشه نورومورفیک دانشگاه مونیخ، نمایشگاه Computex 2025 نشان داد که بازار تراشه‌های هوش مصنوعی فقط در حال رشد نیست؛ بلکه به‌سرعت در حال تحول است.
دیگر صحبت تنها درباره سریع‌ترین تراشه نیست؛ اکنون پرسش اصلی این است که این تراشه‌ها در کجا مستقر می‌شوند، چگونه با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند، و چه نوع جدیدی از هوش را می‌توانند فعال کنند.
