جستجوی حیات فرازمینی همچنان ادامه دارد و مریخ به دلیل ویژگی‌های زمین‌شناسی و شواهد گذشته از وجود آب، همچنان یکی از اهداف اصلی این تحقیقات است.
اگرچه تاکنون هیچ موجود زنده‌ای در این سیاره یافت نشده است، اما ترکیبات و مواد معدنی کشف‌شده نشان می‌دهند که ممکن است در گذشته شرایط لازم برای حیات میکروبی در مریخ وجود داشته باشد. دانشمندان همچنین مکان‌های دیگری مانند قمرهای یخی مشتری و زحل را بررسی می‌کنند که تصور می‌شود دارای اقیانوس‌های عظیم زیرسطحی باشند.
مطالعه روی اکستریموفیل‌ها – ارگانیسم‌هایی که در محیط‌های بسیار سخت روی زمین زندگی می‌کنند – نیز دامنه احتمالات برای وجود حیات فراتر از سیاره ما را گسترش داده است.
کاوش مریخ و فراتر از آن
بر اساس تحقیقات صورت‌گرفته در سطح مریخ، داده‌های به‌دست‌آمده از مریخ‌نوردهای پشتکار (Perseverance) و کنجکاوی (Curiosity) ناسا نشان می‌دهند که شرایط آب‌و‌هوایی این سیاره در گذشته ممکن است برای حیات میکروبی مناسب بوده باشد. با وجود چشم‌انداز خشک و بی‌حیات فعلی مریخ، کشف مولکول‌های آلی همچنان علاقه دانشمندان را به بررسی این سیاره افزایش داده است.
فراتر از مریخ، اجسام آسمانی مانند قمرهای اروپا (Europa) و انسلادوس (Enceladus) تحت بررسی دقیق قرار دارند. این قمرها دارای اقیانوس‌های زیرسطحی در زیر لایه‌های ضخیم یخ هستند که ممکن است شرایط لازم برای بقای میکروب‌ها را فراهم کنند. علاوه بر این، تاکنون بیش از ۵۵۰۰ سیاره فراخورشیدی (Exoplanet) شناسایی شده‌اند که تعداد محدودی از آن‌ها به‌عنوان مکان‌های قابل‌سکونت در نظر گرفته می‌شوند.
حیات در محیط‌های شدید
احتمال وجود حیات در شرایط سخت پس از کشف باکتری‌های گرما‌دوست (ترموفیل – Thermophilic) در چشمه‌های آب‌گرم پارک ملی یلوستون قوت گرفت. از آن زمان، میکروارگانیسم‌ها در رودخانه‌های بسیار اسیدی، گودال‌های عمیق اقیانوسی و حتی داخل بدن انسان نیز کشف شده‌اند. این یافته‌ها نظریه‌های مربوط به محدودیت‌های حیات را تغییر داده و تأثیر بسزایی در مطالعات مربوط به قابلیت سکونت فرازمینی داشته‌اند.
حیات میکروبی در معده انسان
در دهه ۱۹۸۰، دو پزشک استرالیایی بری مارشال (Barry Marshall) و رابین وارن (Robin Warren) موفق به شناسایی باکتری هلیکوباکتر پیلوری (Helicobacter pylori) شدند که در محیط بسیار اسیدی معده انسان زنده می‌ماند.
کشف آن‌ها که در سال ۲۰۰۵ جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را برایشان به ارمغان آورد، نشان داد که حیات می‌تواند در شرایطی که پیش‌تر غیرقابل‌زیست تلقی می‌شد، دوام بیاورد. مطالعات روی چنین میکروب‌هایی همچنان به تحقیقات درباره امکان وجود حیات در محیط‌های شدید فراتر از زمین کمک می‌کند.
