سرطان پروستات دومین سرطان شایع مردان است و چهارمین علت مرگ ناشی از کانسر، در مردان می باشد. علی رغم گستردگی بالا این سرطان اگر زود تشخیص داده شود به طور کامل قابل درمان است. این سرطان رشد کندی دارد و در مراحل اولیه محدود به غده پروستات بوده و علائم چندانی ایجاد نمی کند و به عنوان دیگر در مراحل اولیه بدون علامت است.
علت بروز سرطان پروستات چیست؟
با بالا رفتن سن احتمال بروز سرطان پروستات افزایش می یابد. در مردان نژاد سیاه پوست شیوع بیشتری دارد. اگر سابقه کانسر پروستات در یکی از اعضا خانواده خود داشته اید یا حتی سابقه قوی سرطان سینه در افراد فامیل خود دارید ( ناشی از وجود ژنهای BRCA1 و BRCA2) احتمال خطر سرطان پروستات در شما زیادتر است. در افراد چاق احتمال بیماری پیشرفته‌تر، بیشتر و در نتیجه درمان مشکل تر می باشد.
نشانه های سرطان پروستات چیست؟
سرطان پروستات ممکن است در مراحل اولیه هیچ نشانه یا علامتی نداشته باشد. اما وقتی مراحل آن پیشرفته تر شد می تواند علائم و نشانه های زیر را در بیمار نشان دهد:
- سختی در ادرار
- جریان ادرار ضعیف
- خون در مایع منی
- ناراحتی در ناحیه ی لگنی
- درد استخوانی
- مشکل در نعوظ
تشخیص سرطان پروستات چگونه انجام می شود؟
تشخیص سرطان پروستات از راه غربالگری در تمام مردان بالای ۵۰ سال توصیه می گردد. ولی برای مردانی که عوامل خطر کانسر پروستات را دارند در سن پایین‌تر و از ۴۰ سالگی توصیه می شود.
یکی از روش ها انجام آزمایش خون و مشخص شدن سطح PSA هست ،آزمایش خون PSA بیشتر برای شناخت سرطان پروستات (غربالگری) در مردان بدون نشانه خاص استفاده می شود. این همچنین یکی از اولین آزمایشات در مردان است که نشانه هایی دارند و ممکن است ناشی از سرطان پروستات باشد، انجام شده است.
از سطح PSA برای تعیین مرحله سرطان استفاده می شود. بیشتر مردان فاقد سرطان پروستات سطح PSA زیر ۴ نانوگرم در میلی لیتر خون دارند. هنوز هم سطح زیر ۴ تضمین نمی کند که یک مرد به سرطان مبتلا نیست، اگر PSA بیش از ۱۰ باشد، احتمال ابتلا به سرطان پروستات بیش از ۵۰ درصد است.
راه دیگر معاینه پزشک از نزدیک می باشد. که در این روش تشخیص هرگونه تغییر در اندازه قوام و شکل پروستات و همچنین وجود سفتی در آن بررسی می شود. ترکیب معاینه و PSA منجر به تشخیص سرطان پروستات در مراحل اولیه آن می شود.
نمونه برداری یا بیوپسی از پروستات روشی برای تشخیص سرطان پروستات است که در آن نمونه های کوچکی از پروستات برداشته می شود و سپس با میکروسکوپ بررسی می شود. نمونه برداری از سوزن هسته ای اصلی ترین روش برای تشخیص سرطان پروستات است. این کار معمولاً توسط متخصص اورولوژی انجام می گیرد.
درصورت مثبت بودن نمونه برداری از نظر سرطان پروستات جهت اقدامات بعدی و انتخاب درمان مناسب با یک جراح فوق تخصص سرطان های اورولوژی (اوروانکولوژیست) مشورت نمایید.
راه درمان سرطان پروستات چیست؟
در مورد تومورهای کم خطر (Low risk ) و در افراد با سن بالا یا بیماری‌های زمینه‌ای پرخطر که در آنها انجام درمان اصلی فایده‌ای ندارد درمان انتظاری سرطان توصیه می شود.
در مورد تومورهای کم خطر ،کم حجم، و با PSA پایین در مردان با سن پایین تر که در حال حاضر ممکن است وجود تومور برای فرد با خطر جدی همراه نباشد. از روش پایش فعالانه استفاده می شود.
پرتو درمانی درمان کم تهاجمی بوده و در افرادی که به دلیل سطح سلامتی کلی امکان جراحی برایشان وجود ندارد، سودمند است. و مثل جراحی عوارض بی اختیاری و ناتوانی جنسی را نیز به دنبال دارد و حتی عوارض مثانه یا روده ای ایجاد می کند که درمان آن نیز مشکل تر است و ممکن است یک یا دو سال زمان ببرد.
در درمان با استفاده از جراحی رادیکال پروستاتکتومی غده پروستات، بافتهای اطراف و غدد لنفاوی لگنی به طور کامل برداشته و از بدن خارج می شود.
مزیت اصلی آن خارج کردن تمام بافتهای تومور از بدن است و از آنجایی که غدد لنفاوی و بافتهای اطراف پروستات برداشته می شوند، به مرحله بندی یا staging دقیق بیماری کمک می کند.
بهترین راه برای پیشگیری و زود مطلع شدن از سرطان پروستات مراجعه به پزشک فوق تخصص اوروانکولوژی می باشد.